Απότη Lydia Kyriakopoulos, Fashion Psychologist.
Η βιομηχανία της μόδας, μετά την κρίση του κορονοϊού, τείνει σταδιακά να αναδιοργανώνεται στοχεύοντας στα νέα επίπεδα “κανονικότητας”. Παρατηρείται πως οι καταναλωτές πλέον ασχολούνται σε σημαντικότερο βαθμό με θέματα αειφορίας. Συνεπώς, το γεγονός αυτό αποτελεί μια ευκαιρία για τη βιομηχανία της μόδας να επαναλάβει τη δέσμευση της για βιωσιμότητα, καθώς και να ελαττώσει την εποχικότητα στο σύστημα της. Ολοένα και αυξάνεται ο αριθμός των εταιρειών που παράγουν προϊόντα από ενεργό άνθρακα, οργανικά ή vegan, όπως yoga mats φτιαγμένα από μανιτάρια, και υποδήματα από ζαχαροκάλαμο, συστήνοντας έτσι νέα επιχειρηματικά μοντέλα.
Τι σημαίνει η βιωσιμότητα για τη μόδα;
Η βιώσιμη και η ηθική μόδα αποτελούν μια προσέγγιση ως προς την παραγωγή, την κατασκευή και το σχεδιασμό ρούχων με τρόπο που μεγιστοποιεί τα οφέλη για τη βιομηχανία της μόδας και την κοινωνία γενικότερα, ενώ ταυτόχρονα ελαχιστοποιεί το αντίκτυπο της στο περιβάλλον. Οι δύο παραπάνω έννοιες αλληλεπικαλύπτονται στην ιδεολογία, αλλά η καθεμία έχει ελαφρώς διαφορετικές ανησυχίες, ενώ είναι εξίσου κρίσιμες για το μέλλον της μόδας. Πιο συγκεκριμένα, η βιωσιμότητα αναφέρεται στην επίτευξη του “triple bottom line”, μια επαγγελματική προσέγγιση που υποστηρίζει πως οι εταιρείες οφείλουν να δεσμεύονται στη μέτρηση των κοινωνικών και περιβαλλοντολογικών επιπτώσεων τους, πέραν των οικονομικών τους επιδόσεων. Σήμερα, πολλές είναι οι επιχειρήσεις που έχουν γίνει “πράσινες”, υιοθετώντας ένα σχέδιο εταιρικής κοινωνικής ευθύνης που αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία για τη προώθηση της εικόνας της εταιρείας. Για παράδειγμα, χρησιμοποιούν υλικά περισσότερο φιλικά προς το περιβάλλον όπως το οργανικό βαμβάκι, και είναι πιο ευαισθητοποιημένες ως προς το οικολογικό τους αποτύπωμα.
Αξίζει να σημειωθεί πως ακόμα και τα fast-fashion brands (εταιρείες με προϊόντα χαμηλής τιμής, που ανταποκρίνονται στις νέες τάσεις παρουσιάζοντας συνεχώς νέες συλλογές) κάνουν πολύ σημαντικές προσπάθειες προς αυτή τη κατεύθυνση. Μπορεί να χαρακτηρίζονται ως “καταστήματα μόδας μιας χρήσης” αλλά οι περισσότερες εξ αυτών είναι πλέον πολύ βιώσιμες, και περιβαλλοντολογικά συνειδητοποιημένες. Σαφώς, η στροφή αυτή οφείλεται στην έντονη πίεση πάνω στο συγκεκριμένο θέμα που ασκούν οι καταναλωτές στην αγορά, ιδιαίτερα στις ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες.
Τα οφέλη της βιώσιμης μόδας:
Έχει πιο υγιεινή προσέγγιση απέναντι στον άνθρωπο και στον πλανήτη:
Έχετε αναλογιστεί τη διαδικασία από την οποία περνάνε τα ρούχα μας προτού καταλήξουν στη γκαρνταρόμπα μας; Κατά την παραγωγή, τα ενδύματα υποβάλλονται σε έντονες χημικές διεργασίες καθώς γίνεται χρήση διάφορων συνθετικών χημικών ουσιών, οι οποίες χρησιμοποιούνται για τη βαφή και την υγρή επεξεργασία των ρούχων. Η χρήση των συγκεκριμένων ουσιών, όπως έχει παρατηρηθεί, μπορεί να προκαλέσει σοβαρές ασθένειες και αλλεργίες στους ανθρώπους που εμπλέκονται στη διαδικασία αλλά και γενετικές ανωμαλίες στα παιδιά τους. Ας μη ξεχνάμε άλλωστε πως το δέρμα μας τείνει να απορροφά οτιδήποτε βάζουμε πάνω του…Σαφώς, η βιώσιμη μόδα κάνει χρήση καινοτόμων εφαρμογών που μειώνουν τον κίνδυνο αυτό, αλλά καλό θα ήταν να πλένουμε πάντοτε τα καινούρια μας ρούχα πριν τα φορέσουμε καθώς και να τα ελέγχουμε για την ύπαρξη της ετικέτας πιστοποίησης χημικού περιεχομένου όπως OEKO-TEX®, GOTS ή BLUESIGN®.
Μειώνει το αποτύπωμα άνθρακα μας:
Η παγκόσμια βιομηχανία μόδας εκπέμπει τεράστια ποσότητα αερίων θερμοκηπίου ετησίως, συμβάλλοντας έτσι μαζικά και ενεργά στην υπερθέρμανση του πλανήτη. Σε πλειοψηφία, τα ρούχα μας κατασκευάζονται από ορυκτά καύσιμα όπως ο πολυεστέρας, το ακρυλικό και το νάιλον, υλικά που κατά τη παραγωγή απαιτούν περισσότερη ενέργεια συγκριτικά με τις φυσικές ή ανακυκλωμένες ίνες. Ένα από τα πλεονεκτήματα των εταιριών που υποστηρίζουν τη βιωσιμότητα αποτελεί το γεγονός πως λόγω του ότι χρησιμοποιούν υλικά από φυσικά ή ανακυκλωμένα υφάσματα, κατά την παραγωγή τους απαιτείται λιγότερη έως καθόλου χημική επεξεργασία, λιγότερη ενέργεια και νερό, καθώς και καθόλου φυτοφάρμακα. Σε αυτή την κατηγορία εντάσσονται υλικά όπως το λινό, το οργανικό βαμβάκι, η κάνναβη και άλλα που είναι και βιοδιασπώμενα.
Μας διδάσκει πώς να εκτιμούμε και να αγαπάμε ξανά τα ρούχα μας:
Πίσω από κάθε ρούχο στα καταστήματα, υπάρχει ένας κύκλος ζωής. Η κατανόηση των μειονεκτημάτων της μη βιώσιμης μόδας, στοχεύει στο να οδηγήσει σε πιο συνειδητό καταναλωτισμό, όπου θα είναι συνολικά πιο φιλικός προς το πλανήτη, τα ζώα και τη κοινωνία. Για να γίνουμε υποστηρικτές της βιώσιμης μόδας δε χρειάζεται μόνο να καταναλώνουμε πιο συνειδητά, αλλά και να συμπεριφερόμαστε υπεύθυνα με τα ρούχα που έχουμε ήδη στη κατοχή μας. Αν δε χρειαζόμαστε ένα φόρεμα πλέον, για παράδειγμα, μπορούμε να το ανακυκλώσουμε, να το μεταπωλήσουμε σε ιστοσελίδες μεταχειρισμένων ρούχων, ακόμα και να επενδύσουμε σε αυτό επεμβαίνοντας αισθητικά. Όσα αναφέρθηκαν παραπάνω είναι μόνο κάποια από τα οφέλη της βιώσιμης μόδας. Εν κατακλείδι, ας εστιάσουμε στα λόγια της Anne Lappe που μας προσφέρουν σίγουρα τροφή για σκέψη: “Κάθε φορά που ξοδεύετε χρήματα, ψηφίζετε για τον κόσμο που θέλετε”.
Γοητευμένη τόσο από την επιστήμη της ψυχολογίας όσο και από το χώρο της μόδας, είχε την τιμή να συνεργαστεί στενά με την ιδρύτρια και γκουρού της Ψυχολογίας της Μόδας (Fashion Psychology), Dr. Carolyn Mair. Επαγγελματικά, έχει συνεργαστεί με πολλές επιχειρήσεις, τόσο τοπικές όσο και high-end διεθνείς, καθώς και με διαφημιστικές εταιρείες, παρέχοντας υπηρεσίες συμβουλευτικές και ερευνητικές, ιδιαίτερα στο τομέα εξειδίκευσής της, την Ψυχολογία του Χρώματος (Color Psychology). Σε ατομικό επίπεδο, στόχος της είναι να παρέχει μια βαθύτερη κατανόηση των αμοιβαίων επιρροών μεταξύ της μόδας και της ανθρώπινης συμπεριφοράς ώστε να παρακινήσει τα άτομα να αποκτήσουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και να συμβάλουν σε μια πιο ηθική και βιώσιμη βιομηχανία, χρησιμοποιώντας τη μόδα ως “όχημα” για τη βελτίωση της ευημερίας τους. Σε εταιρικό επίπεδο, ο σκοπός είναι η καλύτερη κατανόηση του καταναλωτή και των αναγκών του, συνδυάζοντας βαθιές γνώσεις τόσο από την επιστήμη της Ψυχολογίας όσο και από το χώρο της μόδας, με απώτερο στόχο τη παροχή δημιουργικών και καινοτόμων λύσεων που θα αναπτύξουν την επιχείρηση.
