Από το Βασίλη Γαλανό, Sommelier.
Οι περισσότεροι από τους καταναλωτές ένα πράγμα μόνο ξέρουν για το πιο διάσημο αφρώδες κρασί, τη σαμπάνια: Ότι τους αρέσει! Όλοι θεωρούν ότι είναι ένα κρασί γιορτής, για τις φυσαλίδες, τα κομψά ποτήρια και το χρυσό χρώμα της. Οι φυσαλίδες ρέουν άφθονες αλλά φυσικά δεν είναι όλα τα αφρώδη που ανοίγουμε “σαμπάνια”. Η σαμπάνια χρησιμοποιείται συχνά λανθασμένα ως γενικός όρος για την κατηγορία του αφρώδους οίνου. Όμως, στην πραγματικότητα η σαμπάνια (champagne) είναι μια περιοχή κρασιού στη Γαλλία.
Ποια είναι όμως η διαφορά της σαμπάνιας – εκτός από την τιμή – από τα υπόλοιπα αφρώδη κρασιά; Στην παγκόσμια αγορά είναι πολύ αγαπητά και άλλα αφρώδη όπως το Prosecco, Cremnant και η Cava. Παρακάτω θα σας εξηγήσουμε τις βασικές διαφορές και ομοιότητες.
Τι είναι η Σαμπάνια;
Αφρώδες κρασί που καλλιεργείται μόνο στη περιοχή Καμπανία της Γαλλίας. Παράγεται μόνο από σταφύλια chardonnay, pinot noir και pinot meunier. Είναι ελάχιστα γνωστό ότι επιτρέπονται και άλλες τέσσερις ποικιλίες για χρήση στη Σαμπάνια και εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται και σήμερα, αν και σε μικρές ποσότητες από ελάχιστους οίκους. Είναι οι Pinot Blanc, Pinot Gris, Petit Meslier και Arbane.
Ακολουθείται μόνο η παραδοσιακή μέθοδος παραγωγής αφρώδους (δηλαδή η δεύτερη ζύμωση γίνεται στο ίδιο το μπουκάλι από το οποίο σερβίρεται).
Τι είναι το Prosecco;
Αφρώδες κρασί που κατάγεται στην περιοχή Veneto της βορειοανατολικής Ιταλίας. Παράγεται κυρίως από σταφύλια Prosecco ή glera. Η δεύτερη ζύμωση γίνεται σε ανοξείδωτες δεξαμενές, με μέθοδο που είναι γνωστή ως Charmat method. Το προφίλ της γεύσης του Prosecco είναι πιο φρουτώδες από της σαμπάνιας, με το πράσινο μήλο, το μέλι, το αγιόκλημα και το αχλάδι να υπερισχύουν.
Τι είναι η Cava;
Αφρώδες κρασί που κατάγεται από την Ισπανία και παράγεται κυρίως στη περιοχή της Καταλονίας. Φτιάχνεται από τοπικές ισπανικές ποικιλίες σταφυλιού (macabeo, parellada, xarel-lo). Παράγεται με την παραδοσιακή μέθοδο παρασκευής αφρώδους, όπως η Σαμπάνια.
Τι είναι Cremnant;
Αφρώδες κρασί από την Γαλλία, που παράγεται στις περιοχές Alsace, Bordeaux, Bourgogne , Jura, Limoux και Loire. Φτιάχνεται από μια ευρύτερη ποικιλία σταφυλιών, μεγαλύτερη από κάθε άλλο αφρώδες (συνήθως από pinot blanc, auxerrois, pinot gris, pinot noir και riesling). Παράγεται με μια μέθοδο αντίστοιχη με αυτή της σαμπάνιας αλλά λιγότερο «αναβράζουσα».
Γερμανικό Sekt
Γνωρίζουμε όλοι ότι η Γερμανία παίρνει ένα A+ στην μπύρα, αλλά έχει επίσης μια εξαιρετική ικανότητα στην παραγωγή Sekt (γερμανικός αφρώδης οίνος). Στην πραγματικότητα, οι Γερμανοί είναι οι μεγαλύτεροι καταναλωτές αφρωδών στον κόσμο – και αυτό συμβαίνει γιατί παράγουν ένα πάρα πολύ νόστιμο αφρώδες που έμενε εντός των γερμανικών συνόρων μέχρι πρόσφατα. Τώρα που το γερμανικό Sekt έχει αποβάλει τη φήμη που είχε ότι ήταν μέτριο, μπορούμε να το βρούμε και σε κάβες εκτός Γερμανίας: Το Sekt είναι βασικά βασισμένο στο Riesling, το οποίο προσφέρει μια φυσική αναζωογονητική ισορροπία ωριμότητας, οξύτητας και λιτότητας.
Αμερικανικό αφρώδες
Πολλά από τα πιο γνωστά οινοποιεία της Καλιφόρνια δημιουργήθηκαν από οινοποιεία της Champagne, συμπεριλαμβανομένων των Domaine Chandon (από την Moet et Chandon), του Roederer Estate (από τον οίκο Louis Roederer) και του Domaine Carneros (από την Taittinger). (Σημείωση: Πριν η Champagne θέσει αυστηρούς περιορισμούς, ορισμένοι εγχώριοι παραγωγοί είχαν ήδη ονομάσει το προϊόν τους ως California Champagne και τους επιτρέπεται ακόμα να διατηρούν αυτήν την ονομασία).
Και έτσι, η επιθυμία για εγχώρια αφρώδη αυξήθηκε στην Αμερική και συνεχίζει να αυξάνεται. Οι αφρώδεις οίνοι του Oregon, της Ουάσινγκτον και των Finger Lakes της Νέας Υόρκης είναι επίσης δημοφιλείς και τα οινοποιεία εκεί εμφιαλώνουν κάθε χρόνο τόνους αφρώδων κρασιών που παράγονται με Riesling, Chardonnay, Pinot Noir, Pinot Blanc και άλλα σταφύλια που ευδοκιμούν σε πιο δροσερά κλίματα.
Βέβαια ποιοτικά αφρώδη κρασιά παράγονται και σε πολλά μέρη του κόσμου. Στην Ελλάδα εκτός από τους παραδοσιακούς συνεταιρισμούς (Αμύνταιο, Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΑΣ) Δωδεκανήσου κ.α.) τις δύο τελευταίες δεκαετίες, έλληνες οινοπαραγωγοί, μπήκαν στην παραγωγή αφρωδών οίνων με μερικά εξαιρετικά παραδείγματα.
Ο Βασίλης Γαλανός είναι πιστοποιημένος sommelier και σύμβουλος οίνου και γεύσης.
