Γυναικολογικός Έλεγχος σε Κάθε Ηλικία (20+, 30+, 40+, 50+)

Από το Dr. Ηλία Κ. Κατσίκη, Μαιευτήρα – Γυναικολόγο.

Αν υπάρχει κάτι που θεωρώ πολύ σημαντικό και συμβουλεύω να κάνει κάθε γυναίκα που με εμπιστεύεται, είναι ο ετήσιος προληπτικός γυναικολογικός έλεγχος.

Κάθε γυναίκα πρέπει μία φορά το χρόνο να προγραμματίζει να επισκέπτεται τον γυναικολόγο της για να πραγματοποιεί όλες τις απαραίτητες εξετάσεις τόσο για πρόληψη όσο και για έγκαιρη διάγνωση πιθανών προβλημάτων. Και αυτό γιατί προβλήματα που μπορούν να διαγνωστούν έγκαιρα ή που είναι σε αρχικό στάδιο μπορούν να θεραπευτούν.

Σε γυναίκες που είναι υγιείς συστήνεται γυναικολογικός έλεγχος μία φορά το χρόνο, ενώ σε γυναίκες με παθολογικό ιστορικό είναι απαραίτητη και η επανεξέταση μέσα στο χρόνο ή και πιο συχνά.

Ένας προληπτικός γυναικολογικός έλεγχος συνήθως αρχίζει μόλις γίνει η έναρξη των σεξουαλικών επαφών (κατά μέσο όρο στην ηλικία των 20), ενώ ένας πλήρης έλεγχος είναι απαραίτητος όταν έρθει η πρώτη κύηση (κατά μέσο όρο στην ηλικία των 30+).

Βασικές εξετάσεις που πραγματοποιούνται σε όλες τις ηλικίες (20+, 30+, 40+, 50+) είναι:

1. Λήψη Ιατρικού και οικογενειακού ιστορικού
Βασιζόμενος στο ιατρικό ιστορικό της γυναίκας, ο γυναικολόγος μπορεί και έχει πλήρη εικόνα για την κατάσταση της υγείας της, για τυχόν νοσήματα ή διαταραχές από τα οποία πάσχει ή έχει κληρονομικότητα, που μπορεί να επηρεάσει την πιθανότητα εκδήλωσης πολλών παθήσεων και διαταραχών, όπως καρκίνου του μαστού και των ωοθηκών.

2. Βασική Γυναικολογική εξέταση
Πρώτη σημαντική εξέταση είναι επισκόπηση των έξω γεννητικών οργάνων για τυχούσα παθολογία (κονδυλώματα, δερματικές μολύνσεις, ανατομικές ανωμαλίες). Ακολουθεί η εξέταση του κόλπου και του τραχήλου της μήτρας. Αυτή γίνεται με ένα ειδικό όργανο που λέγεται κολποδιαστολέας. Αυτός τοποθετείται προσεκτικά στον κόλπο, όπου μέσω αυτού γίνεται επισκόπηση του κολπικού τοιχώματος και του τραχήλου της μήτρας για κολποτραχηλίτιδες, ιογενείς βλάβες, ανατομικές ανωμαλίες. Ακολουθεί η λήψη του test pap ή, αν χρειάζεται, άλλων παρακλινικών εξετάσεων, όπως καλλιέργειες κολπικού και τραχηλικού υγρού. Αφού ολοκληρωθεί η επισκόπηση και η λήψη των εργαστηριακών εξετάσεων ακολουθεί γυναικολογική εξέταση με ψηλάφηση, κατά την οποία διαγιγνώσκεται η φυσιολογική ή η παθολογική κατάσταση των έσω γεννητικών οργάνων (θέση, κλίση μήτρας, ύπαρξη ινομυωμάτων). Επίσης, γίνεται έλεγχος των ωοθηκών για την ύπαρξη φυσιολογικής ή παθολογικής κατάστασης.

3. Επόμενη και πολύ σημαντική εξέταση: το Τest pap (τεστ Παπανικολάου)
Το test pap είναι η εξέταση που διαγιγνώσκει την ύπαρξη παθολογίας ή όχι στον κόλπο και στον τράχηλο της μήτρας (κολποτραχηλίτιδες, HPV λοίμωξη ή προκαρκινικές και καρκινικές καταστάσεις του τραχήλου).

4. Υπερηχογράφημα
Προσφέρει οπτική απεικόνιση των έσω γεννητικών οργάνων, με την οποία επιβεβαιώνεται η διάγνωση που προηγήθηκε με τη γυναικολογική εξέταση. Με το υπερηχογράφημα βλέπουμε την υφή, τη σύσταση, το μέγεθος, τη θέση και την κλίση της μήτρας. Ακολουθεί ο έλεγχος του ενδομητρίου, έλεγχος των ωοθηκών για τυχούσα παθολογία τους (πολυκυστικές ωοθήκες) ή για ύπαρξη μορφωμάτων. Οι σάλπιγγες δεν απεικονίζονται εκτός αν υπάρχει παθολογία (υδροσάλπιγγες).

5. Εξέταση μαστού
Τέλος, ο γυναικολόγος θα κάνει επισκόπηση και ψηλάφηση μαστών για τυχόντα ψηλαφητό όζο, συμπαγή ή κυστικό, και ανάλογα με τα ευρήματα μπορεί να συστήσει μαστογραφία ή υπερηχογράφημα μαστών ή σε μεγαλύτερη υποψία, ακόμα και μαγνητική τομογραφία.

Έλεγχος στην ηλικία 20+
Σε αυτήν την ηλικία, εφόσον έχει γίνει η έναρξη των σεξουαλικών επαφών, πραγματοποιούνται τα 3 πρώτα απαραίτητα βήματα εξετάσεων, δηλαδή η λήψη ενός καλού ιατρικού ιστορικού, η βασική γυναικολογική εξέταση και το τεστ PAP, που σε αυτή την ηλικία συνίσταται από τον WHO να γίνεται μία φορά στα 3 χρόνια μέχρι τα 30, συνδυαστικά με τεστ για HPV (ορισμένα στελέχη του οποίου είναι η αιτία του καρκίνου στον τράχηλο της μήτρας).

Έλεγχος στην ηλικία 30+
Σε γυναίκες ηλικίας 30 και άνω πραγματοποιούμε σίγουρα τις βασικές εξετάσεις (λήψη ιατρικού ιστορικού, βασική γυναικολογική εξέταση και τεστ pap – τεστ HPV κάθε 1 χρόνο), αλλά επιπλέον πραγματοποιούμε και υπερηχογράφημα για καλύτερη απεικόνιση των έσω γεννητικών οργάνων κυρίως αν έχει προηγηθεί κύηση και τοκετός.

Έλεγχος στην ηλικία 40+
Μετά την ηλικία των 40 ετών, πραγματοποιούνται όλες οι βασικές εξετάσεις αλλά επιπλέον συνιστάται στις γυναίκες να αρχίσουν προληπτική μαστογραφία.

Έλεγχος στην ηλικία 50+
Μετά τα 50, εκτός από όλες τις απαραίτητες εξετάσεις (και τις 5 που περιγράψαμε παραπάνω) η μαστογραφία πρέπει να γίνεται κάθε 2 χρόνια, εφ’ όσον δεν υπάρχουν ύποπτα ευρήματα.

Συστήνουμε η μαστογραφία να συνεχίζεται έως την ηλικία των 74 ετών και έπειτα να κρίνει ο ιατρός αν πρέπει να σταματήσει ή να συνεχιστεί (και με ποια συχνότητα).

Ο Dr. Ηλίας Κ. Κατσίκης είναι Μαιευτήρας – Γυναικολόγος, Ενδοσκοπικός Χειρουργός με εξειδίκευση στην ενδοκρινολογία της αναπαραγωγής στο Τορόντο του Καναδά. Είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Μαιευτικής Γυναικολογίας του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος & Επιστημονικά Υπεύθυνος του Μαιευτικού Γυναικολογικού Τμήματος της Βιοκλινικής Θεσσαλονίκης του Ομίλου Βιοϊατρικής. Αποφοίτησε από το τμήμα Ιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Είναι Διδάκτωρ της Ιατρικής σχολής του Α.Π.Θ. στην πρώιμη διάγνωση της εξωμητρίου κυήσεως, με εργαστηριακές μεθόδους και στην αντιμετώπισή της.

Instagram: drkatsikis
Facebook: Ηλίας Κατσίκης