Από τον Παναγιώτη Φάσσα, Millenial Success Coach.
Όλοι μας έχουμε στόχους και όνειρα. Πράγματα που θέλουμε να ζήσουμε, να κάνουμε, να έχουμε και να είμαστε!
Τα καλά νέα, είναι πως είμαστε ικανοί να καταφέρουμε οτιδήποτε βάλουμε στο μυαλό μας, αν δουλέψουμε σκληρά! Τα κακά νέα, είναι πως τις περισσότερες φορές δεν κάνουμε σχεδόν τίποτα για να τα καταφέρουμε! Και τις περισσότερες φορές δε φταίνε ούτε οι ικανότητες μας, ούτε οι συνθήκες, ούτε οι γύρω μας, ούτε η έλλειψη γνώσης μας.
Τις περισσότερες φορές, απλώς δεν καταφέρνουμε να κερδίσουμε τον μεγαλύτερο μας εχθρό στη μάχη για τα όνειρα μας. Το φόβο!
Ο φόβος, είναι ο μεγαλύτερος περιοριστικός παράγοντας στις ζωές μας! Με διαφορά! Και βγαίνει σε πολλές παραλλαγές με την πιο γνωστή να είναι αυτή των δικαιολογιών. Βρίσκουμε φτηνές δικαιολογίες για να αποφύγουμε οτιδήποτε μας τρομάζει. Οτιδήποτε μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την εικόνα μας, την άνεση μας και την περηφάνια μας.
Τι ξεχωρίζει λοιπόν αυτό το πάρα πολύ μικρό ποσοστό των ανθρώπων που πετυχαίνουν απίστευτα πράγματα, σε σχέση με τους υπόλοιπους;
Μήπως αυτοί δε φοβούνται; Όχι. Φυσικά και φοβούνται. Όλοι μας φοβόμαστε, εκτός και αν κάτι δεν πάει καλά με τον εγκέφαλο μας. Αυτό που κάνει τη διαφορά, είναι πως αυτοί οι άνθρωποι προχωρούν μπροστά ακόμα και αν φοβούνται. Δεν αφήνουν το φόβο να τους περιορίσει. Να τους σταματήσει. Να τους κρατήσει στάσιμους. Και οι πιο πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους, χρησιμοποιούν τον φόβο ως σύμμαχο!
Γενναίος δεν είναι αυτός που δε φοβάται, αλλά αυτός που κυριαρχεί επί του φόβου του. Nelson Mandela
Οι άνθρωποι που ξέρουν πως να διαχειριστούν το φόβο τους, έχουν τον έλεγχο της ζωής τους. Έχουν τη δύναμη. Τη σιγουριά. Την αυτοπεποίθηση. Είναι αυτοί που πατούν γερά στα πόδια τους. Είναι αυτοί που έχουν τις καλύτερες σχέσεις και πετυχαίνουν τα πιο απίστευτα πράγματα!
Όσοι δε μπορούν να διαχειριστούν το φόβο τους και τον αφήνουν να τους παραλύσει, είναι αυτοί που έχουν τύψεις καθώς περνούν τα χρόνια, γιατί αφήνουν τις ευκαιρίες να γλιστρούν μέσα από τα χέρια τους και δεν κάνουν αυτά που πραγματικά θέλουν. Συμβιβάζονται με μια ζωή που δεν τους γεμίζει. Δεν τους αντιπροσωπεύει. Ζουν σύμφωνα με τα πρότυπα των άλλων, γιατί δεν έχουν το θάρρος να κοιτάξουν το φόβο κατάματα και να τον αντιμετωπίσουν. Θα αφήσεις τον εαυτό σου να είναι ένας από αυτούς ή θα μάθεις πως να διαχειρίζεσαι και να αντιμετωπίζεις τους φόβους σου όπως πραγματικά σου αρμόζει! Θα συμβιβαστείς με τα εύκολα ή θα αξιοποιήσεις το δυναμικό σου και θα πετύχεις τους στόχους και τα όνειρα σου;
Αν είσαι έτοιμος να μάθεις, πάρε χαρτί και μολύβι για να κρατήσεις σημειώσεις και να κάνεις την άσκηση που ακολουθεί! Πάμε;
Γιατί φοβόμαστε;
Δε φταίμε εμείς που φοβόμαστε. Έτσι είμαστε “καλλωδιωμένοι” από τότε που γεννηθήκαμε. Είναι ένας μηχανισμός που υπάρχει για να προστατεύει τους ανθρώπους εδώ και εκατομμύρια χρόνια. Όλοι μας έχουμε ακούσει ένα πολύ μεγάλο ψέμα. Πώς ο εγκέφαλος μας είναι το μεγαλύτερο μας όπλο. Λάθος.
Ο εγκέφαλος μας είναι το μεγαλύτερο μας όπλο, όταν μάθουμε πως να τον χρησιμοποιούμε. Και σε αυτό το σημείο θέλω να σου πω κάτι πάρα πολύ σημαντικό που πρέπει να θυμάσαι πάντα. Ο εγκέφαλος μας δεν είναι σχεδιασμένος για να μας βοηθάει να πετυχαίνουμε και να είμαστε ευτυχισμένοι. Ο εγκέφαλος μας είναι σχεδιασμένος για να μας βοηθάει να επιβιώνουμε. Ξεκάθαρα. Και τι καλύτερο για την επιβίωση μας από αυτό που ξέρουμε και κάνουμε συνέχεια; Σύμφωνα με τον εγκέφαλο μας, τίποτα. Ο εγκέφαλος μας θέλει ΣΥΝΕΠΕΙΑ. Θέλει να κάνουμε συνεχώς τα ίδια πράγματα. Κάθε φορά που αλλάζουμε κάτι ή θέλουμε να αλλάξουμε κάτι, χτυπούν τα αλαρμ στον εγκέφαλο μας, ο οποίος θέλει να μας αποτρέψει από τις αλλαγές και τα νέα πράγματα! Πώς το κάνει αυτό; Δημιουργώντας το συναίσθημα του φόβου. Γι’ αυτό φοβόμαστε τόσο πολύ το άγνωστο, το καινούριο και την αλλαγή. Γιατί δεν είναι σε συνέπεια με όσα ήδη κάναμε και ξέραμε. Είμαι σίγουρος πως έχεις ακούσει τον όρο “ζώνη άνεσης”.
Τι είναι λοιπόν η ζώνη άνεσης;
Φαντάσου έναν κύκλο. Μέσα σε αυτό τον κύκλο, βρίσκονται όλα όσα ήδη έχεις στην ζωή σου. Η δουλειά σου, τα υπάρχοντα σου, ο χαρακτήρας σου, οι συνήθειες σου, οι συμπεριφορές σου, οι άνθρωποι που βρίσκονται γύρω σου και ούτω καθεξής.
Έξω από την ζώνη άνεσης σου, βρίσκονται όλα όσα θέλεις να αποκτήσεις, να ζήσεις, να πετύχεις και να είσαι. Όλα όσα βρίσκονται όμως έξω από την ζώνη άνεσης σου, είναι άγνωστα για τον εγκέφαλο σου και γι’ αυτό κάθε φορά που προσπαθείς να βγεις έξω από την ζώνη άνεσης σου, φοβάσαι. Ο ίδιος σου ο εαυτός είναι εναντίων σου. Ο εγκέφαλος σου. Που έχουμε μάθει πως είναι το μεγαλύτερο μας όπλο.
Για να πετύχεις, να ζήσεις, να αποκτήσεις και να γίνεις όλα αυτά που θέλεις λοιπόν, καλώς ή κακώς, πρέπει να αντιμετωπίσεις τους φόβους σου. Πρέπει να βρεις το θάρρος να πιέσεις και να προχωρήσεις μπροστά!
Αλλιώς, θα είσαι μια ζωή στο ίδιο σημείο. Και πραγματικά, δεν νομίζω πως υπάρχει τίποτα πιο τρομακτικό από αυτό! Κάπου είχα διαβάσει πως η ζώνη άνεσης μας, είναι το μέρος που πεθαίνουν τα όνειρα μας!
Από την άλλη όμως, είναι πολύ δύσκολο κάποιες φορές να πιέζουμε τον εαυτό μας και να ξεπερνάμε τους φόβους μας. Τρέμουμε ολόκληροι. Κάποιες φορές, μόνο και στην ιδέα.
Έχουμε δύο επιλογές λοιπόν για να τα καταφέρουμε.
Η πρώτη είναι να εκλογικεύσουμε όσο μπορούμε αυτό το οποίο φοβόμαστε, ώστε να μειώσουμε την αίσθηση του φόβου. Η δεύτερη επιλογή που έχουμε, είναι να χρησιμοποιήσουμε το φόβο ως σύμμαχο. Πώς; Με το να φοβηθούμε την αδράνεια μας και τη στασιμότητα περισσότερο από αυτό που μας κρατάει στάσιμους!
Μπορούμε φυσικά και να τα συνδυάσουμε. Πάμε να δούμε λοιπόν πως θα το κάνουμε;
Ο φόβος είναι ένα πολύ δυνατό συναίσθημα το οποίο κερδίζει τη λογική. Υπάρχουν πολλοί νευρολογικοί λόγοι για τους οποίους συμβαίνει αυτό, αλλά δε μας ενδιαφέρουν τώρα. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να εκλογικεύσουμε αυτό το συναίσθημα όσο περισσότερο γίνεται και να το μειώσουμε.
Άσκηση διαχείρισης φόβου!
1. Γράφω αυτό που φοβάμαι.
Όταν σκέφτεσαι τους στόχους σου και ξέρεις πως πρέπει να κάνεις κάποιες ενέργειες, τι είναι αυτό που σε τρομάζει;
• Ο φόβος της αποτυχίας
• Ο φόβος του ότι δεν είσαι αρκετός/ή
• Ο φόβος της κριτικής
• Ο φόβος του τι θα πει ο κόσμος
• Ο φόβος του θανάτου
• Ο φόβος της έκθεσης
Ποιος είναι αυτός ο φόβος που προσπαθεί να σε κρατήσει μέσα στην ζώνη άνεσης σου; Γράψε τον στο χαρτί.
2. Πόσο σε φοβίζει, από το 1 έως το 10;
Βάλε δίπλα στον φόβο σου, έναν αριθμό που θα αντιπροσωπεύει τον βαθμό που σε φοβίζει αυτό το πράγμα.
3. Συμπλήρωσε το πινακάκι του φόβου!
Με διαφορά η καλύτερη άσκηση που έχω κάνει ποτέ για το φόβο! Δες το παρακάτω πινακάκι και απάντησε για κάθε ένα από αυτά τα πεδία, όσο πιο αναλυτικά μπορείς!
Μερικές από τις ερωτήσεις που θέλεις να απαντήσεις είναι οι εξής:
• Πώς θα αισθάνομαι όταν
• Τι θα λένε οι άλλοι για εμένα όταν
• Πώς θα νιώθω για τον εαυτό μου όταν
• Τι θα γίνει όταν
• Θα έρθω πιο κοντά στον στόχο μου όταν
• Θα κάνω καλύτερη την ζωή μου όταν
Αυτές είναι λίγες από τις ερωτήσεις που μπορείς να απαντήσεις μέσα στο πινακάκι. Μπορείς να βάλεις τις δικές σου ερωτήσεις που έχουν και περισσότερο συναισθηματικό φορτίο φυσικά.
Μην την παραλείψεις αυτή την άσκηση, γιατί χωρίς αυτή δεν μπορείς να προχωρήσεις.
4. Πόσο με φοβίζει τώρα από το 1 έως 10;
Τώρα που έκανες την άσκηση, σε φοβίζει στον ίδιο βαθμό;
5. Πόσο με φοβίζει το να μην κάνω αυτό που φοβάμαι, από το 1 έως το 10;
Εδώ τώρα, εφόσον έχουμε δει (όσο καλύτερα μπορούμε φυσικά) τι θα γίνει στο μέλλον σε κάθε μία από αυτές τις περιπτώσεις, πόσο μας τρομάζει το να μην αντιμετωπίσουμε τους φόβους μας και να μείνουμε στάσιμοι;
Προσωπικά, όλους μου τους φόβους τους ξεπερνώ έτσι. Σκέφτομαι τι θα γίνει αν δεν τους αντιμετωπίσω και αυτό με φοβίζει περισσότερο. Και έτσι πάμε στο έκτο και τελευταίο βήμα.
6. Ζυγίζω τους δύο φόβους. Τι φοβάμαι περισσότερο;
Αν είσαι η μία περίπτωση στο εκατομμύριο που εξακολουθείς να φοβάσαι περισσότερο αυτό που σε κρατάει στην ζώνη άνεσης σου, τότε ίσως είναι καλό να μην το κάνεις. Αν όμως φοβάσαι περισσότερο την αδράνεια και την στασιμότητα, μεγέθυνε ακόμα περισσότερο αυτό τον φόβο και χρησιμοποίησε τον ως σύμμαχο στον αγώνα σου. Χρησιμοποίησε τον ως καύσιμο για να προχωρήσεις μπροστά και να πιέσεις! Να αγωνιστείς. Να διεκδικήσεις αυτά που αγαπάς και θέλεις να έχεις στην ζωή σου.
Μην συμβιβάζεσαι με την μετριότητα. Δε σου αξίζει. Σου αξίζουν πολλά περισσότερα από αυτό.
Τώρα, ίσως απορείς μετά από όλο αυτό, γιατί οι περισσότεροι άνθρωποι φοβούνται τόσο πολύ την αποτυχία; Γιατί τη φοβούνται περισσότερο από τη στασιμότητα και την αδράνεια. Γιατί, κάποιος κάπου κάποτε, μας είπε πως σημασία έχει ο προορισμός. Σημασία έχει να πετύχουμε το στόχο μας. Όλοι μας όμως πλέον ξέρουμε πως σημασία δεν έχει ο προορισμός, αλλά το ταξίδι. Γιατί στο ταξίδι μαθαίνουμε, ανακαλύπτουμε, αποκτούμε εμπειρίες, εξελισσόμαστε, διαμορφώνουμε χαρακτήρα, γινόμαστε πιο δυνατοί και πιο σοφοί. Κατά την διάρκεια του ταξιδιού, καταλαβαίνουμε τι έχει πραγματικά σημασία και τι όχι.
Ίσως αν το ξέραμε αυτό από πιο νωρίς, να μη φοβόμασταν τόσο την αποτυχία. Να σου πω τι πιστεύω εγώ πως σημαίνει αποτυχία; Το να μην προσπαθήσουμε καν. Αν προσπαθήσουμε, κάποια στιγμή θα πετύχουμε. Αν αναλάβουμε δράση, κάπου θα μας βγάλει.
Δράση = επιτυχία
Αδράνεια =αποτυχία
Το ξέρω πώς δεν είναι αυτοί οι ορισμοί που υπάρχουν στο λεξιλόγιο, όμως έτσι ορίζω αυτές τις 2 λέξεις στη ζωή μου. Και αυτός είναι ο λόγος που δε θα αποτύχω ποτέ. Γιατί πάντα θα προσπαθώ και θα κινούμαι. Δε συμβιβάζομαι με την αποτυχία! Εσύ;
O Παναγιώτης Φάσσας είναι Millenial Success Coach. Η δουλειά του και η αποστολή του είναι να βοηθάει τους ανθρώπους να πετύχουν τους στόχους και τα όνειρα τους και να ζήσουν την ζωή που τους αξίζει.