Η Σεξουαλικότητα των Κοριτσιών στην Εφηβεία
Από τις Έλλη Γιαννοπούλου – Ψυχολόγο & Κική Φαντή – Life Coach.
Η σεξουαλικότητα αφορά στο ποια είναι τα κορίτσια στο εδώ και τώρα αλλά και στο πώς θα εξελιχθούν στο μέλλον.
Το να νιώθει μία έφηβη άνετα με τη σεξουαλικότητά της είναι το κλειδί για την υγιή της ανάπτυξη.
Η σεξουαλικότητα εξελίσσεται και αλλάζει κατά τη διάρκεια της ζωής του ατόμου.
Η σεξουαλικότητα δεν αφορά όπως πολλοί νομίζουν στη σεξουαλική πράξη. Αφορά στο:
— Πώς νιώθει το κορίτσι με το σώμα της που αλλάζει
— Πώς να κάνει υγιής επιλογές σε σχέση με το σώμα της
— Πώς να κατανοεί και να εκφράζει συναισθήματα οικειότητας, έλξης και τρυφερότητας προς τους άλλους.
— Πώς να δημιουργεί και να διατηρεί σχέσεις σεβασμού και αμοιβαιότητας.
Οι πεποιθήσεις και οι προσδοκίες των παιδιών για τη σεξουαλικότητα επηρεάζονται από τις προσωπικές τους εμπειρίες, τον τρόπο ανατροφής και το πολιτισμικό υπόβαθρο.
Οι γονείς αποτελούν το πιο ισχυρό μοντέλο μίμησης. Μπορούν να βοηθήσουν τα κορίτσια όταν οι ίδιοι επιδεικνύουν συμπεριφορές και ενισχύουν αξίες και πεποιθήσεις για την ασφάλεια, την ευθύνη και το σεβασμό στη σχέση με τον/την σύντροφό τους.
Πώς να κατανοήσουμε τη σεξουαλική συμπεριφορά των έφηβων κοριτσιών, τη σεξουαλική έλξη, τη σεξουαλική ταυτότητα και την ταυτότητα του φύλου.
Οι περισσότερες έφηβες θα πειραματιστούν με τη σεξουαλική τους συμπεριφορά σε κάποιο στάδιο και αυτό αποτελεί μια φυσιολογική και δυνατή ορμή σε αυτά τα χρόνια. Βέβαια η σεξουαλική δραστηριότητα δεν περιλαμβάνεται σε όλες τις εφηβικές σχέσεις.
Οι έφηβες ωριμάζουν επίσης συναισθηματικά και κοινωνικά. Μπορεί να επιθυμούν ρομαντική οικειότητα και τρόπους για να εκφράσουν αγάπη και τρυφερότητα. Επίσης μπορεί να έχουν έντονη περιέργεια για να δοκιμάσουν συνήθειες και συμπεριφορές των ενηλίκων όπως είναι το κάπνισμα, το αλκοόλ και η οδήγηση.
Κάποιες έφηβες μπορεί να έλκονται από άτομα του αντίθετου φύλου, κάποιες από άτομα του ίδιου φύλου, κάποιες να είναι αμφιφυλόφυλες και άλλες μπορεί να μην εκδηλώνουν σεξουαλικό ενδιαφέρον.
Η σεξουαλική έλξη και η σεξουαλική ταυτότητα δεν είναι το ίδιο. Τα νεαρά κορίτσια που έλκονται από κορίτσια μπορεί να μην προσδιορίζονται ως ομοφυλόφιλα ή αμφιφυλόφιλα. Μπορεί να αυτοπροσδιορίζονται ως ετεροφυλόφιλα ή ως pansexual.
Η σεξουαλική έλξη επίσης διαφέρει από τη σεξουαλική ταυτότητα που αφορά στην αίσθηση του ατόμου ως αρσενικού, θηλυκού, και των δύο φύλων ή κανενός φύλου. Η ταυτότητα του φύλου μπορεί να αντανακλάται ή μπορεί και όχι στο σεξουαλικό προσανατολισμό ενός ατόμου και στις επιλογές για ρομαντικές σχέσεις.
Η σεξουαλικότητα των κοριτσιών μπορεί να διαφέρει από αυτή των γονιών ή από τις προσδοκίες τους. Αν όμως οι γονείς μπορέσουν να αποδεχτούν τη σεξουαλικότητα του παιδιού τους αυτό θα συμβάλει και στην υγιή ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού σχέση με το παιδί τους αλλά και στην ποιότητα της μεταξύ τους σχέσης.
Ακόμα υπάρχει και μια διάσταση ρευστότητας ως προς τα συστατικά της σεξουαλικής ταυτότητας, με την έννοια ότι οι ταμπέλες με τις οποίες τα κορίτσια προσδιορίζουν τον εαυτό τους μπορεί στη διάρκεια της ζωής να αλλάζουν ανάλογα με το πού κατευθύνεται η επιθυμία και οι επιλογές ζωής τους.
Οι περισσότερες έφηβες πειραματίζονται προκειμένου να ορίσουν τον εαυτό τους. Ο πειραματισμός στις σχέσεις μπορεί να αποβεί επικίνδυνος μόνο όταν θέτει σε κίνδυνο το αυτοσυναίσθημα τους. Γι’ αυτό και οι έφηβες χρειάζεται να γνωρίζουν ποια συστατικά συνιστούν τις υγιείς σχέσεις και χρειάζεται να μάθουν να διεκδικούν οικείους δεσμούς με όρους αμοιβαίου σεβασμού. Αυτά ισχύουν φυσικά ανεξάρτητα από το φύλο και τον σεξουαλικό προσανατολισμό.
Πολλές φορές σε αυτές της ηλικίες πράγματι τα παιδιά επηρεάζονται από πρότυπα ή τάσεις στον κόσμο των συνομηλίκων, ή από πρότυπα που προβάλλονται από την ευρύτερη κουλτούρα. Είναι ευρέως γνωστό ότι τα τελευταία χρόνια πολλά κορίτσια από την έναρξη ακόμη της εφηβείας αυτοπροσδιορίζονται ως αμφιφυλόφιλα επηρεασμένες από τη μόδα, τη μουσική και το πολιτισμικό γίγνεσθαι. Αυτό δε σημαίνει βέβαια ότι με το να υιοθετήσει κάποιος μια εικόνα που προβάλλεται, θα υιοθετήσει και την αντίστοιχη ταυτότητα. Ακόμη και αν μία έφηβη εντυπωσιάζεται από κορίτσια που δηλώνουν ομοφυλόφιλα ή αμφιφυλόφιλα αυτό δε σημαίνει ότι η επιρροή αυτών των κοριτσιών μπορεί να κάνει την ίδια ομοφυλόφιλη ή αμφιφυλόφιλη.
Κάποιες φορές ένα κορίτσι προσπαθώντας να ξεχωρίσει ή να νιώσει προχωρημένη ή να θέλει να ζήσει την φαντασίωση της διαφορετικότητας και να προκαλέσει με το να ξεχωρίζει από το ευρύτερο σύνολο, θα χρειαστεί τον χρόνο και το εσωτερικό της ψάξιμο προκειμένου να διαχωρίσει την εικόνα από την ταυτότητα, τη φαντασίωση από την πραγματικότητα. Αν δεν υπάρχει μέσα στην έφηβη η επιθυμία για το ίδιο φύλο, τότε η φάση αυτή θα περάσει όταν πάψει να εκφράζει την ίδια ως εικόνα. Αν ακολουθήσει διάστημα όπου θα πειραματιστεί και τελικά θα επιλέξει, η επιλογή θα οδηγήσει στον ορισμό του σεξουαλικού της προσανατολισμού με επίκεντρο την επιθυμία της.
Αυτό που πρέπει να διασφαλίσουμε μέσω της καθοδήγησης και της υποστήριξής μας προς τα έφηβα κορίτσια είναι η έκφραση της σεξουαλικότητας με όρους που να προάγουν το θετικό αίσθημα για τον εαυτό και την σύνδεση με τους άλλους, είτε πρόκειται για ετεροφυλόφιλους, είτε για ομοφυλόφιλους, είτε για αμφιφυλόφιλους εφήβους.
Αυτό που έχει σημασία είναι να γνωρίζει η έφηβη πώς να προστατεύει τον εαυτό της και να κάνει επιλογές σχέσεων με βάση τις συναισθηματικές της ανάγκες και όχι την υποχώρησή της σε πραγματικές ή φανταστικές πιέσεις από το περιβάλλον της.
Η Έλλη Γιαννοπούλου είναι Ψυχολόγος, τ. Επιστημονική Συνεργάτης 3ης Παιδιατρικής Κλινικής Α.Π.Θ. και έχει μετεκπαιδευτεί στις αναπτυξιακές διαταραχές, Εργάζεται, εδώ και 20 χρόνια, με παιδιά εφήβους και τις οικογένειές τους και πιστεύει ότι το κάθε παιδί είναι προορισμένο να ανθίσει.
Η Κική Φάντη είναι PharmacyAssistant και δραστηριοποιείται ως Personal Life Coach. Σπούδασε Diploma in Positivity Coaching – Accredited by the International Coach Federation ICF. Είναι μέλος του GSS της AFS. Εμπιστεύεται τη βιωματική της γνώση και τη μεταφέρει σε όσους έχουν διάθεση για αλλαγή.
Η Έλλη Γιαννοπούλου και η Κική Φαντή έχουν ιδρύσει το LAV – Life Avenue (τη Λεωφόρο της ζωής), μέσω του οποίου πραγματοποιούν, webinars ενδυνάμωσης για τους γονείς και τα παιδιά τους, καθώς το moto τους είναι «Making thing sbetter», να κάνουν τα πράγματα καλύτερα!