Από τη Χριστίνα Τζελέπογλου, P.R. Consultant & Δημιουργό του Positivelife.gr.
Οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν πολλές μορφές κοινωνικών διακρίσεων καθημερινά. Αυτές οι διακρίσεις μπορεί να βασίζονται στη φυλή, το φύλο, τον σεξουαλικό προσανατολισμό, τη θρησκεία ή την κατάσταση αναπηρίας.
Τι ακριβώς όμως είναι η κοινωνική διάκριση;
Κοινωνική διάκριση είναι όταν ένα άτομο ή μια ομάδα ανθρώπων αντιμετωπίζεται διαφορετικά από κάποιο άλλο άτομο ή ομάδα επειδή ανήκει σε μειονότητα της κοινωνίας. Αν και έχουν θεσπιστεί Νόμοι για την προστασία αυτών των ατόμων, οι κοινωνικές διακρίσεις όχι μόνο δεν έχουν σταματήσει, αλλά συμβαίνουν καθημερινά γύρω μας.
Γιατί οι άνθρωποι κάνουν διακρίσεις στην κοινωνία;
Το πρώτο πράγμα που έρχεται στο μυαλό μας όταν ακούμε τη λέξη «διάκριση» είναι πιθανώς ο ρατσισμός. Υπάρχουν όμως πολλές άλλες μορφές διάκρισης σε όλες τις πτυχές της κοινωνίας μας. Αν δεν έχετε ήδη βιώσει μία τέτοια κοινωνική διάκριση, σίγουρα θα έχετε παρατηρήσει να γίνεται στους γύρω σας.
Έχετε όμως αναρωτηθεί γιατί οι άνθρωποι κάνουν διακρίσεις; Έχετε αναρωτηθεί αν και εσείς, ακόμη και άθελά σας, έχετε φερθεί με λανθασμένο τρόπο σε κάποιον συνάνθρωπο σας;
Οι άνθρωποι έχουν τις δικές τους απόψεις και πεποιθήσεις. Όταν όμως αυτές δεν συμβαδίζουν με τις απόψεις των άλλων τότε πολλές φορές δεν τις δέχονται με αποτέλεσμα να δημιουργούνται αυτές οι κοινωνικές προκαταλήψεις.
Οι διακρίσεις μπορούν να παρατηρηθούν στην καθημερινή ζωή ή ακόμα και σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης όπως το Facebook ή το Instagram.
Τι λένε τα στατιστικά
Σύμφωνα με έρευνα του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών της Ελλάδας που δημοσιεύθηκε το 2018, στην Ελλάδα παρατηρείται το φαινόμενο τον πολλαπλών κοινωνικών διακρίσεων.
Τα αποτελέσματα ήταν άκρως διαφωτιστικά.
Σύμφωνα με τα ευρήματα, το 56,6% των ερωτηθέντων απάντησαν ότι αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα πολλαπλών διακρίσεων, 70,7% των οποίων το παρατηρούν στον εργασιακό τους χώρο.
Εκείνο όμως που προβληματίζει είναι ότι μόνο το 15,9 % είχε το κουράγιο να αναφέρει το περιστατικό στις αρχές και αυτό γιατί παραπάνω από τους μισούς (55%) πίστευαν ότι δεν θα δικαιωνόντουσαν.
Στην ίδια έρευνα, οι ερωτηθέντες είπαν ότι οι διακρίσεις βασίζονται κυρίως στους εξής λόγους:
✓ Καταγωγή (76,5%)
✓ Σεξουαλικός προσανατολισμός (70,5%)
✓ Αναπηρία (58,1%)
✓ Θρησκεία (54,1%)
✓ Ηλικία (51,6%) και
✓ Φύλο (49,9%)
Πώς να σταματήσετε τις κοινωνικές διακρίσεις
Η εξάλειψη των κοινωνικών διακρίσεων είναι ίσως ουτοπική, καθώς χρειάζεται πολύ δουλειά από όλους μας για να γίνει κάτι τέτοιο. Εκείνο όμως που μπορεί και είναι απαραίτητο να γίνει, είναι να κάνουμε τα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Πώς; Με επίγνωση και κατανόηση.
Κανείς δεν λέει ότι είναι εύκολο να σταματήσουν, αλλά τουλάχιστον πρέπει να προσπαθήσουμε για το καλύτερο. Πάμε να δούμε μερικούς από τους τρόπους:
1. Αποκτήστε ενσυναίσθηση
Ποτέ δεν ξέρετε τι πραγματικά έχει περάσει ο άλλος, οπότε μην κρίνεται κανέναν για τις πράξεις του, εφόσον δεν έχετε φροντίσει να τον μάθετε.
Βοηθήστε, αντί να πληγώσετε με τα λόγια ή τις σκέψεις σας. Ανοίξτε και μοιραστείτε πώς σας κάνουν να νιώθετε και δώστε τους την ευκαιρία να σας μιλήσουν και αυτοί. Με λίγη παραπάνω ενσυναίσθηση και κατανόηση μπορούμε να κάνουμε την καθημερινότητα όλων μας καλύτερη.
2. Εκπαιδεύστε τον εαυτό σας
Κάντε μία προσπάθεια να μάθετε περισσότερα για την κουλτούρα, τη θρησκεία, το φύλο και τα πιστεύω του άλλου. Ανταλλάξτε απόψεις. Διευρύνετε τους ορίζοντές σας και μην φοβάστε το διαφορετικό.
Σεβαστείτε ότι όλοι έχουμε διαφορετικές απόψεις και πεποιθήσεις – μην κρίνετε τους ανθρώπους για αυτό στο οποίο πιστεύουν, αλλά για αυτό το οποίο είναι.
3. Αποφύγετε τις γενικεύσεις και τους χαρακτηρισμούς
Οι γενικοί χαρακτηρισμοί που βασίζονται σε θέματα πιστεύω, φύλου, θρησκείας και καταγωγής είναι η αρχή των κοινωνικών διακρίσεων.
Σταματήστε να χρησιμοποιείτε ανάρμοστες λέξεις που τονίζουν με άσχημο τρόπο την διαφορετικότητα των άλλων.
Μην κάνετε υποθέσεις για το ποιόν του κάθε ανθρώπου με βάση τον πλούτο ή την κοινωνική θέση του. Εκτιμήστε τις ηθικές και πνευματικές αξίες τους, αντί να τους κρίνετε από την εμφάνιση ή το κοινωνικό τους υπόβαθρο.
4. Υποστηρίξτε Οργανισμούς και Οργανώσεις που εργάζονται ενεργά για τον τερματισμό των διακρίσεων
Η στήριξη οργανώσεων που παλεύουν για την εξάλειψη των Κοινωνικών Διακρίσεων έχει διπλό όφελος. Όχι μόνο θα αποτελέσετε ένα μέρος της λύσης αλλά είναι σίγουρο ότι θα μάθετε περισσότερα για τις διακρίσεις, θα νιώσετε τον πόνο των ανθρώπων που τις δέχονται και θα είστε σε θέση να τους υποστηρίξετε πρακτικά. Π.χ. γίνετε εθελοντής σε μια εκδήλωση που αφορά την κοινωνική ισότητα. Μόνο κερδισμένοι θα βγείτε.
5. Αναφέρετε περιστατικά κοινωνικών διακρίσεων στις αρμόδιες υπηρεσίες
Όπως είδαμε και από τα στατιστικά της παραπάνω έρευνας, οι άνθρωποι που δέχονται κάποια ανάρμοστη συμπεριφορά λόγω κοινωνικών διακρίσεων, βρίσκονται σε ευάλωτη θέση και φοβούνται να δράσουν.
Γι’ αυτό το λόγο, αν παρατηρήσετε κάποια μορφή κοινωνικής βίας ή διάκρισης, μην διστάσετε να αναφέρετε το περιστατικό στην κατάλληλη υπηρεσία. Μ’ αυτό τον τρόπο, θα προφυλάξετε τα θύματα αλλά θα γλιτώσετε και άλλους από παρόμοιες συμπεριφορές που θα είχαν οι θύτες.
Είναι ευθύνη όλων μας να βγούμε από τη θέση βολής μας και να δράσουμε για να βάλουμε εδώ και τώρα ένα ΣΤΟΠ στις κοινωνικές διακρίσεις.
