Από τη Χριστίνα Τζελέπογλου, P.R. Consultant & Δημιουργό του Positivelife.gr.
Οι δοκιμές σε ζώα (animal testing) είναι ένα κοινωνικό ζήτημα που συχνά ξεχνιέται επειδή δεν επηρεάζει άμεσα το άτομο σε καθημερινή βάση. Όσον αφορά τον ορισμό τους οι δοκιμές σε ζώα, γνωστές επίσης ως πειράματα σε ζώα, είναι η χρήση ζωντανών ζώων για πειραματικούς σκοπούς. Ο αριθμός των ζώων που χρησιμοποιούνται στις έρευνες και τα πειράματα έχει αυξηθεί με την πρόοδο της ιατρικής τεχνολογίας. Κάθε χρόνο, εκατομμύρια πειραματόζωα χρησιμοποιούνται σε όλο τον κόσμο. Αυτός ο τεράστιος πληθυσμός και αριθμός πειραματόζωων, προέρχεται συνήθως από τα κέντρα αναπαραγωγής που βρίσκονται σε διάφορα πανεπιστήμια και εθνικά κέντρα αναπαραγωγής.
Σε εργαστήρια κλινικών δοκιμών, τα ζώα απομονώνονται και χρησιμοποιούνται ως εργαλείο ανεξάρτητα από τα φυσικά τους ένστικτα. Για τις πειραματικές διαδικασίες χρησιμοποιούν συνήθως είτε ολόκληρο το ζώο, είτε τα όργανα και τους ιστούς του. Για το σκοπό αυτό τα ζώα υποβάλλονται σε ευθανασία (θανατώνονται) με καθιερωμένες μεθόδους. Πολλές φορές, τα ζώα που επιβίωσαν από την κλινική δοκιμή υποβάλλονται σε ευθανασία στο τέλος ενός πειράματος για να αποφευχθεί ο μετέπειτα πόνος και η αγωνία. Σε ορισμένες περιπτώσεις τα ζώα πεθαίνουν ως αποτέλεσμα του πειράματος.
Ο πόνος, η αγωνία και ο θάνατος που βιώνουν τα ζώα κατά τη διάρκεια των επιστημονικών πειραμάτων είναι ένα θέμα συζήτησης εδώ και πολλά χρόνια. Το επιχείρημα είναι ότι όντας ζωντανά, τα ζώα έχουν δικαιώματα ενάντια στον πόνο και την αγωνία και ως εκ τούτου, η χρήση τους για πειραματισμούς είναι ανήθικη και πρέπει να σταματήσει. Έχουν ψηφιστεί διάφοροι νόμοι για να τεθεί έλεγχος στην ανήθικη χρήση των ζώων και να ελαχιστοποιηθεί ο πόνος στα ζώα κατά τη διάρκεια του πειραματισμού.
Δοκιμές καλλυντικών σε ζώα
Παρά τις απαγορεύσεις που υπάρχουν για τις δοκιμές καλλυντικών σε ζώα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στην Ινδία στη Νότια Κορέα και στη Νέα Ζηλανδία, το 80% των χωρών του κόσμου συνεχίζει και επιτρέπει τις δοκιμές και τα πειράματα σε ζώα καθώς και την εμπορία καλλυντικών και εταιριών που δοκιμάζονται σε ζώα. Αρκετές βιομηχανίες καλλυντικών, δοκιμάζουν τα προϊόντα τους σε ζώα για να διασφαλίσουν ότι δεν διατρέχουν κάποιο κίνδυνο για τους καταναλωτές. Πρόκειται για βιομηχανίες που περιλαμβάνουν μια σειρά προϊόντων καθημερινής υγιεινής και ομορφιάς, όπως σαπούνια, σαμπουάν, αποσμητικά, οδοντόκρεμες, αρώματα και καλλυντικά.
Κάθε χρόνο, περισσότερα από 500.000 ζώα χρησιμοποιούνται σε παγκόσμιες δοκιμές καλλυντικών για τη μελέτη των επιπτώσεων των συστατικών τους στην ανθρώπινη υγεία. Κουνέλια, χάμστερ, αρουραίοι και ποντίκια έχουν υποβληθεί σε επώδυνα πειράματα για την δημιουργία νέων κραγιόν ή σαμπουάν, για δοκιμές που σχετίζονται κυρίως με επιπτώσεις και ερεθισμούς του δέρματος και των ματιών.
Cruelty free προϊόντα
Τα Cruelty free προϊόντα και καλλυντικά έχουν κάνει δυναμικά την εμφάνιση τους. Πρόκειται για εταιρείες που στην διαδικασία παραγωγής καλλυντικών και προϊόντων περιποίησης δεν εξάγουν πειράματα σε ζώα. Η μετάβαση σε προϊόντα cruelty free είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους να πούμε όχι στις δοκιμές σε ζώα.
Δεν πρέπει μάλιστα να ξεχνάμε ότι και τα προϊόντα καθαρισμού δοκιμάζοντα επίσης σε ζώα. Τα περισσότερα προϊόντα οικιακής καθαριότητας που είναι cruelty free είναι επίσης και φιλικά προς το περιβάλλον. Περιέχουν δηλαδή λιγότερο τοξικά συστατικά.
Πιστοποίηση Leaping Bunny
Η πιστοποίηση Leaping Bunny πιστοποιεί ότι δεν έχουν γίνει πειράματα σε ζώα και αυτό αφορά όλα τα στάδια της παραγωγής ενός προϊόντος, από τα επιμέρους συστατικά μέχρι το τελικό προϊόν. Το Leaping Bunny Certification αποτελεί εξειδικευμένη πιστοποίηση και αφορά αποκλειστικά και μόνο το κομμάτι των πειραμάτων σε ζώα. Επίσης η πιστοποίηση Leaping Bunny καλύπτει όλη την εταιρεία, μεμονωμένα προϊόντα μίας εταιρείας δεν πιστοποιούνται.
Για την απόκτηση της πιστοποίησης Leaping Bunny η εταιρεία πρέπει να αποδείξει ότι πληρεί κάποια βασικά κριτήρια όπως είναι:
• Εφαρμογή μιας προκαθορισμένης ημερομηνίας, μετά από την οποία κανένα από τα προϊόντα ή τα συστατικά δεν δοκιμάζονται σε ζώα.
• Καθιέρωση διαδικασιών, για την επαλήθευση της αυστηρής εφαρμογής της προκαθορισμένης ημερομηνίας από τους κατασκευαστές προϊόντων και τους προμηθευτές πρώτων υλών για την παρακολούθηση της αλυσίδας εφοδιασμού.
• Υιοθέτηση μίας πολιτικής σχετικά με τα πειράματα σε ζώα που ελέγχεται από τον φορέα πιστοποίησης.
• Δυνατότητα διενέργειας ανεξάρτητων ελέγχων ώστε να αποδεικνύεται η συμμόρφωση με τα κριτήρια του προγράμματος πιστοποίησης Leaping Bunny.
Όσο πιο ενημερωμένοι είμαστε στα συγκεκριμένα θέματα, τόσο πιο σωστές και συνειδητές καταναλωτικές επιλογές θα κάνουμε. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε ατομικά, είναι να ενημερωνόμαστε πριν αγοράσουμε κάτι. Πολλές εταιρίες, έχουν σταματήσει τις δοκιμές σε ζώα στα προϊόντα τους και οι συγκεκριμένες φέρουν το σύμβολο του προγράμματος Leaping Bunny, όπως είπαμε παραπάνω. Επομένως, είναι σημαντικό να επιλέγουμε αυτές, γιατί μας αποδεικνύουν πως για τη δημιουργία του προϊόντος κανένα ζώο δε βασανίστηκε ή θανατώθηκε εξαιτίας πειραμάτων.
